1-1- مقدمه 5

فصل اول مسأله مورد بررسی 5

1-2- بیان مسأله 8

1-3- ضرورت و اهمیت پژوهش 15

1-4- اهداف پژوهش 19

1-4-2- اهداف جزئی : هدف های جزئی این پژوهش عبارتند از : 20

1-5- فرضیه های پژوهش 20

1-6- تعریف مفهومی و عملیاتی متغیرها 21

1-6-1- سلامت روانشناختی 21

1-6-3- شیوه های حل تعا رض بین فردی 23

1-6-3- مهارت جرأت ورزی 24

فصل دومپیشینه تحقیق و پایه های 25

نظری 25

2-1- مفهوم سلامت 26

2-2- ابعاد سلامت 27

- سلامت روان شناختی 28

بهداشت روان 36

ب) ارتباطات ارتباطی 37

2-3-1-حل مساله 39

ب) مهارت های خاص حل مساله : 45

2-3-1-2- راهبردهای مقابله ای 47

2-3-1-4- نقص در حل مسأله و بروز مشکلات روانشناختی در افراد 50

2-3-2- حل تعارض بین فردی 55

2-3-2-1- تعریف و ماهیت تعارض 56

تعارض و تضاد میان ارزش ها : 63

2-3-2-4- سبک های حل تعارض 67

2-3-2-5- روشهای پیشگیری و مهار تعارض ها 71

2-3-3- جرأت ورزی یا ابزار وجود 75

2-3-3-1- تعریف جرأت ورزی 76

2-3-3-2- اثر بخشی جرات آموزی در کنترل مشکلات روانشناختی 77

2-3-3-4- سبک های پاسخدهی افراد 80

2-3-3-6- مؤ لفه های جرأت ورزی ،افراد بایستی بر چهار مؤلفه ابراز وجود مسلط باشند که عبارتند از : 84

فصل سوم روش شناسی تحقیق 88

3-3- جامعه آماری 90

-4-4نمونه و روش نمونه گیری 90

5- ابزارهای جمع آوری اطلاعات 91

3-5-1- مقیاس SCL-90-R 91

3-5-3- مقیاس نسخه دوم شیو? مقابله با تعارض رحیم (راسی- II) 99

الف) معرفی مقیاس : 99

3-5-4- مقیاس جرأتمندی جرابک 102

الف) معرفی مقیاس 102

ج) شیوه نمره گذاری و تفسیر نمرات: 103

فصل چهارم 106

یافته های تحقیق 106

4-1- فراوانی گروه ها 107

4-2-تحلیل نتایج بر اساس فرضیه های تحقیق 108

جدول 4-5- نمرات آزمودنی ها در پس آزمون شیو? حل مسأله 113

جدول 4-6 نمرات آزمودنی ها در پیش آزمون پرسشنامه جرأتمندی جرابک 115

ب) آمار استنباطی 119

جدول 4-10 نتایج تحلیل کوواریانس یکطرفه ؛ متغیر وابسته : سلامت روانی 120

الف)شیوه حل تعارض سازنده 121

الف)حل مسأله سازنده 124

فصل پنجم 131

5-2- محدودیت های پژوهش 139

پرسشنامه 141

آزمون SCL-90 141

2-1- مفهوم سلامت 147

2-2- ابعاد سلامت 148

- سلامت معنوی 149

- سلامت روان شناختی: 150

2-3-مهارتهای زندگی و مهارت های ارتباطی 155

بهداشت روان 158

ب) مهارت های ارتباطی 158

2-3-1-حل مساله 160

2-3-1-1- مؤلفه های حل مسأله 162

ب) مهارت های خاص حل مساله : 166

2-3-1-2- راهبردهای مقابله ای 169

2-3-1-3- سبکهای حل مساً له 172

2-3-1-4- نقص در حل مسأله و بروز مشکلات روانشناختی در افراد 173

2-3-2- حل تعارض بین فردی 179

2-3-2-2- انواع تعارض 185

الف )تعارض فرد با خود 185

ب ) تعارض های گروهی و سازمانی 186

2-3-2-3- منابع تعارض 188

2-3-2-4- سبک های حل تعارض 192

2-3-2-5- روشهای پیشگیری و مهار تعارض ها 196

منابع مورد استفاده 199

الف)منابع فارسی 199

-1- مقدمه

دور? نوجوانی دوره ای است که در مصادف با تغییر و انتقال در برگ ، 1990 ) . استقلال نسبی از والدین و وابستگی به گروه همسالان و دوستان ، رشد و تحول مفهوم خود و هویت یابی اجتماعی و جنسی ، اتتخاب رشته تحصیلی ، برنامه ریزی برای دانشگاه و انتخاب شغل از جمله عواملی هستند که برای نوجوانان تنیدگی هایی را ایجاد می کنند (فورنت و همکاران ،1998 ) این عوامل تنیدگی زا توأم با خواست ها و تقاضا های آموزشی در محیط مدرسه و انتظارات والدین از نوجوانان ، سلامت و بهداشت روانی آنها را به مخاطره می اندازد و بر عملکرد کلی و تحصیلی آنها تأثیر منفی می گذارد (نایمی و واینیوماکی ،1999 ) پژوهش ها حاکی است افرادی که در رویارویی با چنین مسائلی فاقد توانایی های لازم و اساسی هستند ، آسب پذیر بوده و مشکلاتی نظیر افسردگی ، اضطراب ، تنهایی و احساس طرد شدگی ، کمرویی ، خشم ، تعارض بین فردی و….را تجربه می کنند. در عین حال پژوهش های بیشماری حاکی است که بسیاری از مشکلات بهداشتی و اختلالات روانی – عاطفی ریشه های روانی – اجتماعی دارند و ارتقای مهارتهای مقابله ای و توانایی های روانی – اجتماعی در بهبود و سلامت روانشناختی افراد بسیار مؤثر است . این توانایی ها فرد را برای مقابله مؤثر باموقعیت های تعارض زا یاری می کند و شخص را قادر می سازد تا در رابطه با سایر افراد جامعه ، فرهنگ و محیط خود به گونه ای مثبت و سازگارانه عمل کرده و سلامت به ویژه سلامت روانی خود را تامین کند . به همین دلیل در سالهای اخیر آموزش مهارتهای زندگی برای آماده نمودن افراد هنگام مقابله با مشکلات و فشارهای زندگی و ایجاد رفتارهای مثبت و کاهش رفتارهای منفی و در نتیجه دستیابی به زندگی موفقیت آمیز مورد توجه روانشنا سان و دست اندر کاران نظام های آموزشی قرار گرفته است.

برنامه ها ی آموزشی مهارت های زندگی به دامنه وسیعی از مهارتهای زندگی به دامنه وسیعی از مهارتها برمی گردد، اما مهارتهای اجتماعی و ارتباطی از جمله مهارت هایی می باشد که آموزش این مهرت ها تأثیر قابل توجهی بر کاهش رفتارهای منفی و افزایش رفتارهای مثبت و سازگارانه داشته است .در حقیقت ، ارتباط بین فردی یکی از مهمترین توانایی های بشر است اما برخی افراد در برقراری ارتباط ،مهارت لازم را نداشته و یا پاسخ های آنها اغلب اثری منفی بر ارتباط دارند و همین سدهای ارتباطی ممکن است به تنهایی و کناره گیری اجتماعی و نیز عدم کارایی تحصیلی و شغلی فرد منجر شود . حتی برخی از صاحب نظران معتقد ند که اختلالات روانی در اصل ناشی از مشکلات مربوط به ارتباط نا مناسب است و بیمار روانی از روابط انسانی محروم مانده است (بولتون ترجمه سهرابی ،1381 ) . بنابراین با آگاهی از نقش مهارت های اجتماعی در تأمین سلامت روانشناختی افراد و با توجه به اهمیت یادگیری این مهارت ها برای مواجهه با مسائل و مشکلات روز مره و تأثیر آن بر بهبود زندگی فردی و اجتماعی این تحقیق در صدد است تا میزان اثر بخشی آموزش این مهرت ها در سلامت روانشناختی دانش آموزان مراجعه کننده به مراکز مشاوره را بررسی کند.